Van Gogh

Er gaat niets boven toerist spelen in eigen land. Ik had vandaag m’n laatste stagedag en kon al om half 1 weg. Met mijn pas verkregen museumjaarkaart in de portemonnee leek het me een goed idee om nog wat cultuur mee te pakken voordat ik naar huis zou gaan. Ik was nu immers toch in Amsterdam.

Een kort ritje met de tram later stond ik voor het Van Gogh Museum. Ik kon fluitend de rij passeren, wapperde even met m’n museumkaart (nou goed, hij moest even gescand worden) en kon naar binnen. Het was behoorlijk druk in het museum, een combinatie van toeristen en ouders met kinderen vanwege de krokusvakantie.
Ik zag dat ze ook audiotours aanboden voor vijf euro’s en besloot er een te nemen. De audiotour was voor de vaste collectie, maar die wilde ik juist zien. De expositie van Gauguin bewaar ik voor een bezoekje met Misha.
Ik moest een trap oplopen en ging de ruimte binnen waar de werken van Van Gogh hangen. Al meteen voelde het goed; ze hebben de schilderijen veel ruimte gegeven en met een logische indeling opgehangen.
Ik ben echt een leek en wist helemaal niets over Van Gogh, behalve dat hij De Aardappeleters heeft geschilderd. En vaag kon ik me ook iets herinneren over een schilderij met zonnebloemen in een vaas. That’s it.
En ik moet je nu zeggen dat ik Van Gogh echt heel goed vind. De werken uit zijn Nederlandse perioden spreken mij het meeste aan, vanwege de donkere, duistere manier van schilderen. Gek genoeg vind ik de Aardappeleters zelf niet het meest aansprekende schilderij. Ik waardeer het voor de positie die het nu inneemt in de kunstwereld, maar ik vond zelf andere werken mooier. Mijn oog viel op een klein schilderij dat door veel mensen juist voorbij werd gelopen.

Dit schilderij sprak mij enorm aan door het mysterieuze perspectief. De naaiende vrouw staat centraal, maar wordt gek genoeg anoniem gelaten. Het toont dat Van Gogh vooral wilde leren omgaan met verschillende manieren van licht schilderen (zo bleek uit zijn brieven) en niet zozeer geïnteresseerd was om de vrouw zo duidelijk mogelijk te schilderen.

Ook de werken uit de latere perioden vond ik heel mooi. Bij het nemen van de volgende foto ben ik bijna uit het museum verwijderd. Ik had heus wel gezien dat je niet mocht fotograferen, maar probeerde met m’n iPhone stiekem een plaatje te schieten. Meteen kwam er een vrouw van de beveiliging op me af die tegen me snauwde dat ik geen foto’s mocht nemen. Ik schaamde me natuurlijk hevig, niet om het feit dat ik een foto nam, maar dat ik zo dom was om niet eerst om me heen te kijken. Ik snap persoonlijk niet wat er schadelijk is aan het nemen van een foto (zonder flits, zonder bijlichting). Kan iemand me dat vertellen?

Goed, verder. De landschappen uit deze periode van Arles spraken me het meest aan. Zo kleurig, zoveel oog voor details maar tegelijk wordt er toch zo veel aan de fantasie van de kijker overgelaten. Mijn favoriet was De Oogst. Dit werk was indrukwekkend van meters afstand en van dichtbij vond ik het ineens heel anders overkomen. Prachtig gedaan.

Zo kwam ik langzaam bij het schilderij met de zonnebloemen, een ander bekend werk. De audiotour legde me uit dat het werk is geïnspireerd op bloemen-studies van anders schilders en dat Van Gogh diep onder de indruk was van het kleurgebruik van dat soort schilderijen. Zijn studie van zonnebloemen is zeer goed. Er is zoveel geel gebruikt, maar toch is er nog steeds zoveel nuance in al dat geel te ontwaren.

Het mooiste aan deze tentoonstelling vond ik dat je duidelijk kon zien welke progressie Van Gogh heeft doormaakt. Van donkere, onbehouwen schilderijen in het begin, naar de invloed die Parijs op hem had, tot aan zijn laatste periode in het Saint-Rémy.

Persoonlijk vind ik juist de beginperiode het mooist. Ik houd erg van donkere schilderijen, waar veel aan de fantasie wordt overgelaten. Zijn schilderijen uit de periode dat hij bij zijn ouders woonde in Nuenen vond ik geweldig; ik kon even kijken in het Brabant van de 19e eeuw.

Ik wil dolgraag nog een keer naar dit museum. Voor de expositie van Gauguin, maar zeker om nog een keer enkele werken van Van Gogh te bekijken. Ik heb nu al het gevoel dat de details wegsijpelen uit mijn geheugen, dat vind ik heel jammer aan het bezoeken van musea. Er is zo ongelooflijk veel te zien en je kunt het nooit allemaal onthouden. Konden je ogen maar high res foto’s nemen 🙁